Những hình ảnh hiếm của “con tàu ma” mắc cạn nổi tiếng ở Vũng Tàu năm 1968 _s2

Từ năm 1990 trở về trước, người dân và du khách mỗi khi đến Bãi Sau của phố biển Vũng Tàu đều thấy ngay mũi Nghinh Phong có một con tàu lớn, bị bỏ hoang, rỉ sét, nằm phơi mình ngay sát mép nước. Đó là con tàu ấy mang tên Ioannis K, thuộc sở hữu của một Công ty Hy Lạp là Saint Ioannis Shipping Corp. Con tàu đã nằm đó trong hơn 20 năm, kể từ 1968 cho đến đầu thập niên 1990.

Ngày 22/12/1967, công ty Saint Ioannis Shipping ký hợp đồng với Cơ quan viện trợ Mỹ để vận chuyển 16.000 tấn hàng hóa, chủ yếu là sữa bột và dầu ăn tàu từ Singapore đi Sài Gòn. Ngày 27 tháng 12, tàu Ioannis K cập cảng Tân Cảng ở Sài Gòn và tiến hành bốc dỡ hàng hóa lên bờ. Sau khi hoàn thành, ngày 2 tháng 1 năm 1968, tàu rời cảng và chở theo thiếu tá hoa tiêu Richard Dunne thuộc Tiểu đoàn tuần duyên số 6 của Mỹ dẫn đường để quay ra biển.

Lúc 9h sáng ngày 3 tháng 1, sau khi ra khỏi cửa sông Lòng Tàu (Cần Giờ) chừng 2km, Tiểu đoàn tuần duyên số 6 cho ca nô ra đón thiếu tá Dunne quay về. Trước khi rời tàu, thiếu tá Dunne đã cẩn thận chỉ trên bản đồ cho thuyền trưởng Klaus biết vị trí của những bãi đá ngầm gần đó. Tuy nhiên, một lúc sau thì con tàu bị mắc cạn tại vùng biển Vũng Tàu.

Nhật ký hải trình cho thấy lúc vượt qua mũi Nghinh Phong, để tránh những dải đá ngầm chìm dưới nước xung quanh Hòn Bà, do tin rằng đã không còn hàng hóa, tàu sẽ nhẹ sẽ không va phải đá ngầm nên thuyền trưởng Klaus đã không cho tàu chạy ra vùng nước sâu mà lại vòng qua bên trái và kết quả là va vào bãi đá ngầm, mắc cạn, rồi nằm ở vị trí đó đến hơn 20 năm trước khi bị tháo dỡ.

Cũng theo nhật ký hải hành, vào lúc 9h40 sáng ngày 3/1/1968, sĩ quan trực báo cho thuyền trưởng Klaus biết mũi tàu đụng phải đá. Sau khi nghe tin, Klaus ra lệnh cho tàu chạy lùi hết tốc lực nhưng bụng tàu cũng đã vướng đá. Không còn cách nào khác, thuyền trưởng Klaus gọi điện cầu cứu Tiểu đoàn tuần duyên số 6, Mỹ. Hải quân Mỹ đã điều chiếc tàu kéo USS Lipan (AT85) được điều ra để giải cứu tàu Ioannis nhưng cũng không thành công do vùng nước này quá cạn.

Thuyền trưởng Klaus đã cho thủy thủ rời khỏi tàu và trên tàu Ioannis K, chỉ để lại 9 người ở lại trợ giúp ông. Lúc này, thủy triều bắt đầu dâng cao, Klaus quyết định lợi dụng thủy triều để đẩy tàu trườn qua bãi đá để xuống lại vùng nước sâu. Tàu Ioannis được tăng hết công suất máy và vọt lên nhưng không may lại va và dãy đá khác, đẩy mũi tàu lệch hướng vào bờ. Do quán tính, tàu trườn thẳng lên bãi cát sát bờ. Là một thuyền trưởng, chịu trách nhiệm chính cho sai lầm dẫn tới tai nạn hàng hải nghiêm trọng này, thuyền trưởng Klaus đã tự kết liễu cuộc đời ngay trên con thuyền, chuộc lại sai lầm bằng chính sinh mạng của mình.

Sau khi biết tin tàu Ioannis mắc cạn ở Vũng Tàu, công ty Saint Ioannis Shipping Corp đã gửi văn bản đề nghị chính quyền Sài Gòn giúp đỡ sửa chữa con tàu. Hải quân công xưởng Sài Gòn đã cử một nhóm thợ kỹ thuật ra Bãi Sau tháo lấy chiếc chân vịt bằng đồng cùng các thiết bị điện tử, thông tin liên lạc,… trên tàu Ioannis, hút hết dầu ra, chỉ để lại hầm chứa nhớt máy để chờ công ty Saint Ioannis Shipping Corp thuê xà lan đến kéo đi. Theo bản tường trình của nhóm thợ lặn Hải quân Công xưởng, tàu Ioannis K hư hỏng nặng phần mũi và bụng, không còn khả năng sửa chữa. Do đó, sau khi đánh giá tình trạng, công ty Saint Ioannis Shipping Corp cũng quyết định bỏ luôn tàu mà không kéo đi.

Đến khoảng năm 1990, chính quyền tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cho rằng xác tàu Ioannis bị rỉ sét có thể ảnh hưởng đến môi trường cùng với ảnh hưởng đến mỹ quan vùng biển nên đã giao cho một công ty thu mua phế liệu ở Sài Gòn tháo dỡ và chấm dứt huyền thoại về “con tàu ma” Ioannis K.

Nhắc về lịch sử của con tàu Ioannis K. Đây là loại tàu vận tải dân sự không vũ trang. Tên ban đầu của nó là Liberty EC2-S-C1, được hãng Bethlehem Shipbuilding Corp Ltd., của Mỹ đóng theo đơn đặt hàng của Bộ Giao thông Vận tải Anh quốc.

Tau Liberty có chiều dài 134,6m, rộng 17,3m, cao 10,6m tính từ đáy tàu lên mặt boong, sức chở khoảng 20 ngàn tấn, hạ thủy vào tháng 2-1944. Khoảng giữa năm 1944, Liberty làm nhiệm vụ chuyên chở lương thực, nhu yếu phẩm từ Mỹ sang Anh để phục vụ cho quân đồng minh đổ bộ lên bờ biển Normandy, Pháp, trong trận đánh nổi tiếng lịch sử vào ngày 6-6-1944.

Sau khi WW2 kết thúc, tàu Liberty trở lại với vai trò thương thuyền. Trải qua vài lần mua-bán, đến năm 1965, Công ty Saint Ioannis Shipping Corp của Hy Lạp sở hữu Liberty và đổi tên lại thành Ioannis.

Những hình ảnh khác về con tàu mắc cạn này vào cuối thập niên 1960: